Czym są perfumy?
Podstawy
Od początku rejestrowanej historii ludzie próbowali wzmacniać lub maskować swój własny zapach za pomocą aromatów, które naśladują przyjemne zapachy natury. Wiele naturalnych i sztucznych składników zostało wykorzystanych do produkcji perfum aplikowanych bezpośrednio na skórę i odzież, do produkcji kosmetyków pielęgnacyjnych, środków czystości czy odświeżaczy powietrza. Ze względu na różnice chemii ludzkiego ciała jego temperatury i sposobu odżywiania żaden zapach nie będzie dokładnie taki sam dla dwóch różnych osób.
A to ciekawe...
Zastanawiasz się, kto wpadł na niezwykły pomysł żeby zeskrobać wydzielinę z gruczołu odbytowego kota z cybetu i dodać ją do perfum? Ktoś inny natomiast wykorzystał gruczoły zapachowe samca jelenia piżmowego wyodrębniając z nich woń naturalnego piżma i tym samym dając podwaliny pod gatunek zapachów piżmowych. W różnorodnych kompozycjach często występowały także takie składniki jak mocz czy wyciąg z wydzieliny gruczołów skórnych bobra i jelita kaszalotów ( ambra ).
Mimo że były to popularne składniki we wczesnych perfumach to jeszcze teraz kilka zapachów zawiera prawdziwy cywet, piżmo, castoreum czy szarą ambrę. Obecnie dostępne są na rynku tańsze i łatwiejsze do wyodrębnienia syntetyzowane imitacje wytwarzane w laboratoriach. Praktycznie wszystkie niedrogie i nowoczesne perfumy idą w tym kierunku.
Nowoczesne perfumy markowe posunęły się do związków o bardzo intensywnym i często zaskakującym aromacie, chociażby Eau de Stilton, który proponuje nutę sera pleśniowego. Można powiedzieć, że zapach Stiltona był żartem, ale prawdziwe perfumy czasami zawierają również odcień zaduchu jako rodzaj aktu na granicy groteski zastosowanego przez projektanta. Luca Turyn, biofizyk i znany twórca perfum uważał, że zgniła nuta w Sécrétions Magnifiques, uważana za delikatny zapach, była błyskotliwa i inteligentna.
Definicja
Aby zastosować najprostszą definicję, perfumy to każda substancja, którą nosimy i która pachnie.
Perfumy pochodzą z łacińskiego "per" oznaczającego "przez" i "fumum" - "dym". Wiele starożytnych zapachów powstało poprzez ekstrakcję naturalnych olejków z roślin przez tłoczenie i gotowanie na parze. Olejek został następnie spalony w celu nasycenia zapachem powietrza. Obecnie większość esencji zapachowych służy do aromatyzowania mydła w kostkach i płynie. Niektóre produkty perfumowane są przemysłowymi odorantami, które maskują nieprzyjemne zapachy lub wyglądają na "bezzapachowe".
Prawdziwe perfumy określane są jako ekstrakty lub esencje i zawierają procent olejku destylowanego w alkoholu. Każdy człowiek interpretuje zapachy według własnych kryteriów dzieląc je na dobre i złe. Twoje wrażenia na temat konkretnego aromatu pochodzą nie tylko z tego co mieści się w butelce lecz także z tego co dzieje się w Twojej głowie.
Jaką tajemnicę kryje w sobie flakonik?
W zapachu płynnym jest to mieszanina alkoholu, wody i cząsteczek, które parują w temperaturze pokojowej. Zapach to w zasadzie cząsteczka, która jest wystarczająco lekka, aby unosić się w powietrzu, chociaż nie każda cząsteczka, która jest wystarczająco lekka, aby unosić się w powietrzu, ma zapach. Przykładem może być tlenek węgla. To, co tworzy zapach polega na tym, że komórki w naszym nosie rozpoznają parujące molekuły i wysyłają wiadomość do mózgu, co tworzy percepcję.
Koncentracja perfum
Jeśli przeczytamy francuskie zwroty na butelce perfum, możemy dowiedzieć się, że mają one różną moc. Najbardziej skoncentrowane są olejki eteryczne. Zostały one wyciśnięte, odparowane lub chemicznie oddzielone od rośliny, kwiatu lub owocu. W olejku eterycznym cząsteczki zapachowe rozpuszczają się w 98 procentach alkoholu i 2 procentach w wodzie. Wszystko inne to rozcieńczony w alkoholu olejek zapachowy.
Podział od najwyższej do najniższej koncentracji:
- perfumy to przynajmniej 25 procent skoncentrowanych olejków eterycznych
- woda perfumowana posiada ich od 15 do 18 procent
- woda toaletowa to 10 procent
- woda kolońska i spray do ciała poniżej 10 procent.
Specyfika perfum
Świat perfum klasyfikuje perfumy w rodziny zapachowe, które informują nas o ich ogólnym charakterze. Kategorie zapachowe istnieją dlatego, że krytycy i projektanci używają specjalnych terminów. Nie ma kategorii, z którymi wszyscy się zgadzają ani żadnych zasad dotyczących kryteriów wykraczających poza zdrowy rozsądek. Wśród zróżnicowanych gatunków perfum mogą występować np: zapachy kwiatowe, owocowe, cytrusowe, wodne, zielone, ozonowe, aromatyczne, fougere, orientalne, drzewne, szyprowe, gourmand itd.
Dlaczego perfumy są tak rozcieńczone a nie inaczej? Szczegół nie tkwi w tym, że producenci są skąpi lecz raczej wynika to z estetyki. Duża ilość alkoholu rozkłada zapachy, dzięki czemu można je odróżnić. W olejku perfum natrafimy na mieszankę różnorodnych aromatów. Wąchanie to jak słuchanie na raz wszystkich dźwięków symfonii wykonywanej przez orkiestrę. Możemy zarejestrować, że coś pachnie np. słodko, kwiatowo lub owocowo, ale raczej nie jesteśmy w stanie określić, że to np. mango a za nim jaśmin zakończony wiśnią. To rozcieńczona natura sprawia, że zapach jest przyjemny.
W rzeczywistości większość perfum zaprojektowana jest tak by po aplikacji na skórę rozwijały się w trzech etapach. W pierwszych 15 minutach wyczuwalne są tzw. nuty początkowe lub inaczej nuty głowy. Te substancje najszybciej odparowują z naszej skóry. Projektanci często umieszczają dziwne, nieprzyjemne lub pikantne aromaty w tej fazie by nas zainteresować. Następne są nuty środkowe inaczej zwane nutami serca, które pojawiają się od 3 do 4 godzin po aplikacji. Substancje aromatyczne składające się na te nuty wyparowują wolniej ze skóry, nadając zapachowi pożądany charakter. Jeśli to np. zapach kwiatowy, to czuć tu konkretnie nuty kwiatowe. Nuty bazowe lub inaczej nuty podstawy uwalniają się pod koniec procesu po 5 - 8 godzinach podkreślając i utrwalając cały zapach. Najczęściej trafiają tu nuty piżmowe, ambrowe, wodne i
drzewne.
Słowo "nuta" to potoczne określenie składnika perfum zapożyczone przez perfumiarzy na potrzeby komponowania indywidualnego zapachu.
Mając na uwadze fakt, że perfumy są najbardziej wyczuwalne podczas parowania na skórze, należy umiejętnie się z nimi obchodzić. Należy rozpylić je na
skórze i nie wolno ich pocierać ponieważ wtedy powstające ciepło odparuje górne nuty osłabiając cały zapach.
Reakcje chemiczne mogą zmienić perfumy także te stojące na półce. Widoczne światło ma wystarczającą energię, by zniszczyć wiązania w cząsteczkach zapachowych, a jasne słońce potrafi zniszczyć perfumy w ciągu zaledwie tygodnia. Powietrze może mieć również negatywny wpływ na zapach poprzez utlenienie. Jest to ten sam proces, który zamienia odkorkowane wino w ocet. Przechowywanie perfum w temperaturze pokojowej, w ciemnym miejscu i w butelce ze sprayem dobrze je konserwuje.
Ale co z naszą chemią? Temperatura ludzkiego ciała i Ph skóry są istotnymi czynnikami decydującymi o tym jak rozwinie się zapach oraz jaka będzie jego trwałość. Górne nuty szybciej wyparują z ciepłej i suchej skóry niż z chłodniejszej i tłustej.
Postępy techniki i technologii dały nowoczesnemu zapachowi znacznie szerszą paletę surowców do wykorzystania niż kiedykolwiek wcześniej. To więcej niż zwykła mieszanina naturalnych i syntetycznych chemikaliów. Perfumy to emocje, to prawdziwy klucz do szczęścia i dzielenia się nim ze światem. Pozwalają przywołać w pamięci odległe miejsca czy sentymentalne wspomnienia. Takie jest prawdziwe znaczenie perfum.